Nie bez przyczyny Opole i jego Uniwersytet stały się miejscami lokalizacji tego ważnego dla sektora chemicznego wydarzenia. W województwie opolskim przemysł chemiczny rozwija się intensywnie i jest reprezentowany przez wiele przedsiębiorstw. Na jego potrzeby pracuje również zaplecze naukowo-badawcze, co owocuje efektywną współpracą między nauką a biznesem. Tym samym problematyka potrzeb kompetencyjnych przedsiębiorstw sektora chemicznego w warunkach zmieniającej się gospodarki pod wpływem cyfryzacji oraz wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu, w opinii organizatorów, idealnie wpisywała się w zakres zainteresowań przedsiębiorców, naukowców i nauczycieli akademickich, przedstawicieli władz rektorskich Uniwersytetu Opolskiego, studentów tej uczelni, pracowników instytucji oświatowych i członków instytucji otoczenia biznesu.
Chcąc poszerzyć krąg potencjalnych odbiorców konferencję zorganizowano w formie hybrydowej. Poza wariantem stacjonarnym z obecnością uczestników na sali obrad, możliwy był udział osób zainteresowanych problematyką konferencji z całej Polski w formie zdalnej za pośrednictwem przekazu internetowego. Możliwe to było dzięki rozwiązaniom streamingowym, które zaoferował lider projektu SRChem – Zachodniopomorski Klaster Chemiczny Zielona Chemia.
Zaproponowana tematyka konferencji skupiła zróżnicowane grupy interesariuszy. Wśród nich byli przedsiębiorcy działający w szeroko pojętym sektorze chemicznym, naukowcy z różnych dyscyplin naukowych (nauki techniczne, przyrodnicze, społeczne i humanistyczne), członkowie środowiska edukacji wszystkich szczebli, przedstawiciele instytucji rynku pracy, organizacji wsparcia biznesu, w tym klastrów. Poza nimi w konferencji uczestniczyli przedstawiciele środowiska naukowego z różnych wydziałów Uniwersytetu Opolskiego i jego studenci, pracownicy instytutów badawczych i spółek celowych działających na rzecz sektora chemicznego, gospodarki obiegu zamkniętego oraz energetyki odnawialnej.
Konferencja poświęcona kompetencjom w sektorze chemicznym w świetle globalnych trendów w gospodarce światowej i polskiej stała się ukoronowaniem kilkuletnich prac Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Chemicznego, działającej od 2019 r. w ramach projektu z programu POWER działania 2.12 „Zwiększenie wiedzy o potrzebach kwalifikacyjno-zawodowych”. W czerwcu 2023 r. projekt ten zostanie zakończony.
Dotychczasowe różnorodne działania Rady zmierzały do poprawy dostosowania umiejętności i kompetencji obecnych i przyszłych pracowników, a także dzisiaj zatrudnionych w przemyśle chemicznym i branżach pokrewnych do zmieniającego się zapotrzebowania sektora w wyniku oddziaływania globalnych trendów (cyfryzacji gospodarki, jej ekologicznej i energetycznej transformacji). Wyniki tych prac na rzecz różnorodnych grup interesariuszy przedstawiono podczas opolskiej konferencji.
Rozpoczęła się ona powitaniem uczestników, w czasie którego głos zabrali: przewodniczącą SRChem prof. Krystyna Czaja, prof. Jacek Lipok, prorektor ds. nauki Uniwersytetu Opolskiego.
Po uroczystym otwarciu konferencji nastąpiło podpisanie porozumienia o współpracy między Sektorową Radą ds. Kompetencji Sektora Chemicznego a Stowarzyszeniem Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Sygnatariuszami tego porozumienia byli Krystyna Czaja (przewodniczącą SRChem) i Jerzy Klimczak (prezes Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego).
Główna część konferencji została podzielona na trzy sekcje tematyczne, których tytuły odpowiadały poruszanym w trakcie tych sesji zagadnieniom.
W czasie pierwszej sekcji pod nazwą „Co się dzieje w sektorze – wyzwania” prelegenci skupili się na omówieniu problemów kompetencyjnych zdiagnozowanych wśród przedsiębiorców sektora chemicznego na podstawie wyników badań BBKL II dla branży chemicznej, przeprowadzonych na zlecenie PARP, w których to badaniach członkowie Rady uczestniczyli jako eksperci.
W dalszej części obrad tej sekcji naświetlono uwarunkowania zmian potrzeb kompetencyjnych sektora chemicznego w dobie cyfryzacji i ekologizacji gospodarki polskiej, omówiono praktyczne sposoby rozwoju kompetencji przyszłości za pomocą narzędzia weryfikacji kompetencji cyfrowych przygotowanego przez Fundację Platforma Przemysłu Przyszłości. Zaprezentowano ideę i rozwój w najbliższym czasie Branżowych Centrów Umiejętności (BCU), które mają przygotowywać kadry dla sektora chemicznego, dysponujące rynkowymi kompetencjami przyszłości. W tej sekcji znalazło się również wystąpienie poświęcone Dodatkowym Umiejętnościom Zawodowym, które są systemowym wsparciem edukacji zawodowej.
Po krótkiej przerwie rozpoczęła się druga sesja poświęcona problematyce współpracy edukacji-nauki-przemysłu w zakresie właściwego przygotowania absolwentów różnych szkół (wyższych, średnich i kształcenia branżowego) do pracy w zmieniającym się pod wpływem trendów globalnych sektorze chemicznym. Tematyka przedstawionych trzech referatów dotyczyła m.in. omówienia wyników badań fokusowych przeprowadzonych przez ekspertów Rady w zakresie stanu i zapotrzebowania na kompetencje przyszłości obecnych i przyszłych pracowników sektora chemicznego oraz pożądanych cech absolwentów różnych placówek edukacyjnych. W kolejnym referacie przedstawiono doświadczenia i perspektywy rozwoju kształcenia dualnego na kierunku Innowacyjne Technologie i Nowoczesne Materiały (we współpracy Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. J. Długosza w Częstochowie z regionalnymi przedsiębiorstwami przemysłu chemicznego i branż pokrewnych). Na zakończenie tej sesji zaprezentowano dobre praktyki na styku edukacja-biznes w formie staży i praktyk zawodowych realizowanych przez studentów Uniwersytetu Techniczno-Humanistycznego w Radomiu. Przedstawiono również osiągnięcia Uniwersyteckiego Centrum Transferu Wiedzy i Technologii działającego na Uniwersytecie Opolskim, które wspiera współpracę nauka-biznes.
Ostatnia sesja konferencji została poświęcona zagadnieniom przeszłości sektora chemicznego, jego rozwoju w kontekście konkurencyjności w globalnych łańcuchach wartości i jego potrzeb kompetencyjnych oraz perspektywom realizacji projektów międzynarodowych w zakresie podnoszenia umiejętności i kwalifikacji kadr sektora oraz branż pokrewnych.
W tej części przedstawiono doświadczenia SGH w Warszawie ze współpracy z Sektorowymi Radami ds. Kompetencji, jako środka do współpracy naukowców z przedsiębiorcami. Następnie omówiono realizowane i potencjalne projekty unijnego programu ERASMUS+, które są i mogą się stać wsparciem dla poprawy kompetencji w sektorze chemicznym. Przedstawiono również dwa współrealizowane przez Klaster Chemiczny Zielona Chemia projekty europejskie (BIOMODEL4REGIONS i BIOBESTicide) oferujące istotne korzyści dla podmiotów działających w obszarze biogospodarki (w tym sektora chemicznego) w warunkach nowych wyzwań gospodarczych.
Skarbnik Zachodniopomorskiego Klastra Chemicznego Zielona Chemia Przemysław Wojdyła zaprezentował i zaprosił do udziału w VII edycji konkursu realizowanym przez PARP, PRACODAWCA JUTRA. Na zakończenie tej sesji zaprezentowano referat pokazujący doświadczenia związane z działalnością innowacyjną na potrzeby konwersji i obiegu zamkniętego energii oraz wynikających z tego potrzeb kompetencyjnych przedsiębiorców.
Wszystkie przedstawione zagadnienia wywoływały duże zainteresowanie i inspirowały do dyskusji. Prowadzono je w trakcie przerw na kawę i lunch, podczas których uczestnicy konferencji nawiązywali nowe kontakty. Po zakończeniu wystąpień organizatorzy podsumowali konferencję i zachęcili do odwiedzania strony internetowej Sektorowej Rady ds. Kompetencji Sektora Chemicznego oraz wykorzystywania zawartych w tej bazie wiedzy wyników badań, opracowań branżowych i analiz wspomagających budowanie kompetencji przyszłości w tym sektorze.
Autor: Irena Łącka
